शेतकऱ्याला आशा देणारं नवीन पीक - चिया

महाराष्ट्राच्या सातारा जिल्ह्यातील खटाव तालुक्यातील डिस्कळ या गावात राहणारे प्रगतीशील शेतकरी श्री. चंद्रकांत जगन्नाथ काटकर यांनी त्यांच्या शेतात चिया लागवड केली आहे. ही लागवड त्यांच्यासाठी आणि इतर अनेक शेतकऱ्यांसाठी चांगली आशा ठरली आहे.

हेही वाचा >>>शिवसन्मान पुरस्काराने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा साताऱ्यात १९ फेब्रुवारीला सन्मान

चिया हे पीक आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर असून ते केवळ ३ महिन्यांत पीक देते. श्री. काटकर यांना त्यांच्या ३ महिन्यांच्या कष्टाचे फळ ४-५ क्विंटल चियाच्या स्वरुपात मिळाले. सध्या बाजारात चियाची किंमत ६०० रुपये प्रति किलो इतकी आहे. म्हणजेच त्यांचे उत्पन्न २.४ ते ३ लाख रुपये इतके झाले आहे.

चिया लागवडीची वैशिष्ट्ये:

हेही वाचा >>>मातोश्रीत उद्धव ठाकरे यांच्याशी  भेट, RBI चे माजी गव्हर्नर रघुराम राजन राजकारणात पाऊल ठेवणार का?

• कमी पाण्याची गरज: चिया हे कोरड्या हवामानात येणारे पीक आहे. त्यामुळे त्याची पाण्याची गरज तुलनेने कमी आहे. शिवाय, ठिबक सिंचन तंत्राचा वापर केल्यास पाण्याचा वापर आणखी कमी करता येतो.
• कमी रासायनिक खते आणि कीटकनाशकांची गरज: चिया हे जंतनाशक पीक आहे. त्यामुळे त्यावर रासायनिक खते आणि कीटकनाशके कमी प्रमाणात वापरावी लागतात. परिणामी उत्पादन जैविक राहून आरोग्याला फायदेमद होते.
• कमी उत्पादन खर्च आणि जास्त नफा: चिया लागवडीसाठी प्रारंभिक गुंतवणूक तुलनेने कमी आहे. त्यानंतर लागवडीची काळजी आणि खर्चही कमी असतो. मात्र उत्पन्न मात्र चांगले मिळते. त्यामुळे नफा जास्त होतो.
• पोषणमूल्य समृद्ध पीक: चिया ही अँटीऑक्सिडंट्स आणि ओमेगा-३ फॅटी ऍसिड्स यासारख्या पोषक तत्वांनी समृद्ध आहे. त्यामुळे त्याचे आरोग्यावर अनेक फायदे आहेत.

हेही वाचा >>>कऱ्हाड विमानतळ विस्तारीकरणाला गती देण्यासाठी पालकमंत्री शंभूराज देसाई यांच्या अध्यक्षतेखाली बैठक

चियाचे आरोग्यावरील काही फायदे खालीलप्रमाणे आहेत:

• वजन व्यवस्थापन: चियामध्ये उच्च फायबर सामग्री असते, जी तृप्ततेला प्रोत्साहन देते आणि भूक नियंत्रित करते. यामुळे वजन कमी करण्यास मदत होऊ शकते.

• हृदय आरोग्य: चियामध्ये ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड्स असतात, जे हृदय आरोग्यासाठी फायदेशीर असतात. ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड्स रक्तातील कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी करण्यास, रक्तदाब कमी करण्यास आणि हृदयविकाराचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकतात.

• रक्तातील साखरेचे नियंत्रण: चियामध्ये फायबर आणि प्रोटीन असते, जे रक्तातील साखरेच्या पातळीचे नियंत्रण करण्यास मदत करू शकते.

  

  चिया बियाणे रक्तातील साखरेचे नियंत्रण

• हाडांच्या आरोग्य: चियामध्ये कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि फॉस्फरस असते, जे हाडांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक पोषक तत्व आहेत.

• पचनक्रिया: चियामध्ये फायबर असते, जे पचनक्रिया सुधारण्यास मदत करू शकते.

• त्वचेचे आरोग्य: चियामध्ये अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे त्वचेचे नुकसान कमी करण्यास मदत करू शकतात.

• कर्करोगाचा प्रतिकार: चियामध्ये अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे कर्करोगाच्या पेशींची वाढ रोखण्यास मदत करू शकतात.

हेही वाचा >>>मराठ्यांना आरक्षण न देणाऱ्यांना शिव-शाहू-फुले-आंबेडकरांचे नाव घेण्याचा अधिकार नाही - उदयनराजे

चिया बियाणे खाण्याचे अनेक मार्ग आहेत. ते ओल्या किंवा कोरड्या खाल्ले जाऊ शकतात. चिया बियाणे दूध, दही, स्मूदी, किंवा सलाडमध्ये घातले जाऊ शकतात. ते पाण्यात भिजवून किंवा कुरकुरीत खाल्ले जाऊ शकतात.

चिया हे एक आरोग्यदायी आणि पौष्टिक अन्न आहे जे आपल्या आरोग्यासाठी अनेक फायदे देऊ शकते.

श्री. चंद्रकांत काटकर यांचा अनुभव:

श्री. काटकर यांनी सांगितले, की "मी अगदी कमी क्षेत्रावर चियाची लागवड केली होती. मात्र त्याचे उत्पन्न माझ्या अपेक्षेपेक्षा जास्त झाले. या पिकाच्या बाजारपेठेची स्थिती चांगली आहे. शिवाय, सरकारकडूनही या पिकाच्या लागवडीला प्रोत्साहन दिले जात आहे. त्यामुळे मी पुढच्या वर्षी मोठ्या क्षेत्रावर चियाची लागवड करण्याचे ठरवले आहे."

इतर शेतकऱ्यांसाठी प्रेरणा:

श्री. काटकर यांच्या प्रयोगाची इतर शेतकरीही प्रेरणा घेऊ शकतात. चियाची लागवड ही पारंपरिक पिकांपेक्षा आर्थिकदृष्ट्या आणि आरोग्याच्या दृष्टीने अधिक फायदेशीर आहे. त्यामुळे जमीन, पाणी आणि बाजारपेठेची परिस्थिती अनुकूल असल्यास शेतकऱ्यांनी या पिकाची लागवड केल्यास त्यांना चांगला नफा मिळू शकतो.

अधिक माहितीसाठी:

श्री. चंद्रकांत जगन्नाथ काटकर

9975660836 / 9766310561

• कृषी विभागाशी संपर्क साधा.
• कृषी विद्यापीठांमधून मार्गदर्शन घ्या.
• चिया उत्पादक कंपन्यांची माहिती घ्या.

मी आशा करतो, हा लेख आपल्याला उपयुक्त ठरला असेल.